Lekkie bóle podbrzusza zdarzają się niemal każdej kobiecie przynajmniej raz w każdym cyklu. Z łatwością potrafimy rozpoznać ból miesiączkowy czy w trakcie owulacji, ale co jeśli bolące jajniki pojawiają się po owulacji? Możliwości jest przynajmniej kilka.
Dlaczego jajniki mogą boleć?
Jajniki to parzyste narządy kobiece, które przede wszystkim wytwarzają komórki jajowe, ale także wydzielają żeńskie hormony płciowe, a więc m.in. progesteron i estrogeny. Przez cały okres prokreacji, czyli od pierwszej miesiączki, aż do menopauzy komórka jajowa regularnie pracuje nad dojrzewaniem kolejnych komórek jajowych, które będą mogły zostać zapłodnione.
Kłucie w jajniku, które charakteryzuje się dosyć tępym bólem, może pojawić się zaraz po okresie. Wtedy najprawdopodobniej będzie to objaw owulacji (jajeczkowania). Owulacja pojawia się zwykle w okolicach połowy cyklu, między 14. a 16. jego dniem – przy czym początek cyklu liczymy od pierwszego dnia miesiączki. Gospodarka hormonalna może jednak wpływać na pojawienie się niewielkiego bólu na różnych etapach cyklu. Zwykle dotyczy to chwilowych wahnięć hormonalnych i nie świadczy o zmianach chorobowych. Wówczas ból może być ostry i kłujący, ale także tępy i raczej rozlany.
Bolące jajniki po owulacji mogą świadczyć o torbielach
Często torbiele na jajnikach nazywane są cystami. Jest to zwykle łagodna zmiana na jajniku, wypełniona płynem surowiczym lub krwią. Może powstać na przykład na skutek „nieudanej” owulacji, kiedy komórka jajowa nie zostanie uwolniona z pęcherzyka Graffa lub w czasie, kiedy nie doszło do zapłodnienia. Torbiele zwykle są nieodczuwalne (chyba że ich rozmiary są duże), natomiast często powodują lekkie plamienia i właśnie bóle jajników. Zdarza się, że torbiele samoistnie zanikają, ale bywają również sytuacje, kiedy konieczne jest ich usunięcie chirurgiczne.
Bolące jajniki po okresie
Jeżeli ból w tym okresie nie świadczy o owulacji, może to być kwestia zapalenia przydatków. Wówczas proces chorobowy dotyczy jajnika i jajowodu, który łączy go z macicą. Taki stan wymaga interwencji medycznej, a ból w tym czasie określany jest raczej jako silny i narastający. Równie często dodatkowym objawem są gorączka i wysokie tętno. Zignorowanie tych objawów może prowadzić do przykrych powikłań, w tym zapalenia otrzewnej i ropnia jajnika.
Ból jajnika a endometrioza
Endometrioza to stan patologicznego rozrostu śluzówki macicy poza jej granice. Często endometrioza w pierwszych etapach przebiega bezobjawowo, natomiast z czasem zwykle powoduje bardzo silne objawy:
- bóle podbrzusza;
- bardzo bolesne miesiączki;
- zaburzenia płodności;
- ból podczas współżycia;
- bolesność jajnika przed okresem.
Endometrioza jest chorobą występującą coraz częściej. Obecnie, może na nią chorować od 5 do 15% kobiet w wieku rozrodczym. Endometrioza może być przyczyną nawet 50% przypadków niepłodności u kobiet, a trzeba pamiętać, że początkowo nie wywołuje żadnych objawów. Dlatego poza regularną kontrolą ginekologiczną, warto obserwować na co dzień swój organizm i jego reakcje.
Bolesne jajniki mogą oznaczać także ciążę
Ból jajnika po owulacji może być jednym z pierwszych objawów ciąży. W organizmie kobiety zachodzą wówczas bardzo intensywne zmiany hormonalne, które mają wspomagać zagnieżdżenie się, a potem rozwój zarodka. Może to wynikać z ciągle rosnącej ilości progesteronu, który produkowany jest właśnie w jajnikach. Sama macica również ciągle rośnie, a to także może powodować chwilowy ból w podbrzuszu.
Należy tym samym pamiętać, że sam ból jajnika nie może być dla kobiety potwierdzeniem ciąży. Na wczesnych jej etapach potwierdzenie może dać tylko test ciążowy lub badanie krwi pod kątem hormonu beta-HCG.
Bolące jajniki po owulacji mogą świadczyć o pewnych zaburzeniach patologicznych lub fizjologicznych zmianach w organizmie kobiety. Jeżeli taki objaw pojawia się raz na jakiś czas, nie warto się nim przejmować. Odwiedzić ginekologa powinna jednak kobieta, u której taki ból jest narastający i powtarza się w kolejnym cyklu. Każda taka dolegliwość wymaga diagnostyki, aby wykluczyć zapalenie przydatków, torbiele czy inne chorobowe zmiany.
